Dolardaki sürekli ve sert yükselişin ekonomiye verdiği ve vereceği zararı önlemek ve piyasaları canlandırmak için hükümetin almaya karar verdiği tedbirler Başbakan Binali Yıldırım tarafından bir basın toplantısıyla açıklandı. Başbakan Yıldırım’ın dışında EKK toplantısına Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Maliye Bakan Naci Ağbal, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanı Faruk Özlü de katıldı. Buna göre piyasanın dört gözle beklediği Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısının sonucunda alınan aşağıdaki tedbir ve teşvikler  yürürlüğe konacak. İlk bakışta en büyük teşvik ve tedbir küçük işletmelere verilirken, ihracatçı ve büyük sanayici de unutulmadı. Başbakan Yıldırım konuşurken sabah saatlerinde 3.34 liraya kadar inen dolar 3.4974 liraya kadar yükseldi. Bankalararası piyasada dolarda son işlemler 3.4640 liradan yapıldı. Toplantıda sık sık konuyla ilgili bakanlara söz veren Yıldırım’ın esprili tarzı toplantıya damga vururken 2017 yılının kamu için tasarruf yılı olacağı da açıklandı. Hepsi 2017 yılında uygulanmaya başlayacak ve Başbakan Yıldırım’ın Türkiye’nin değerine değer katan diye tanımladığı reel sektöre yönelik alınan tedbir ve teşvikler şöyle sıralandı:

Firmaların 40 milyar TL civarında olduğu belirtilen nakit sıkıntısını rahatlatmak, işlerini genişletmelerini, hatta istihdamı artırmak için ‘Kredi Garanti Fonu’nun kefaletiyle 250 milyar liraya kadar yeni bir kredi hacmi oluşturuldu. Ağırlıklı olarak KOBİ’lerin yararlanması bekleniyor.

İhracat kredilerinde garanti teminatı yüzde 100,  KOBİ’lerde yüzde 90, ticari kredilerde yüzde 85 uygulanacak. Bu bütçe açığını artırmayacak, yeni borçlanma gerektirmeyecek. 2017 bütçesinde ve arızi gelirlerden gelen paralarla karşılanacak. Bütçe kalemleri arasında bazı kaydırmalar yapmak suretiyle gerçekleştirilecek.

2017’de özel sektör yatırımlarını daha da teşvik etmek, artmasını sağlamak amacıyla, imalat sanayine yatırım teşvik kapsamındaki projelere artı destek verilecek. 2017 yılında yapılan imalata yönelik yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı mevcutun üzerine yüzde 15 daha artırılacak. Bu destek sadece yeni yatırımla sınırlı değil bütün iş için kullanabilecek.

Kurumlar Vergisi indirimi tam olarak uygulanacak. Teşvikin tamamını diğer kazançlara uygulama imkanını getirilecek. İnşaat işlerinde KDV iadesi verilecek.

Asgari ücret desteğinden yararlanan işletmelere bu destekten yararlanmalarına esas prim ödeme gün sayısına karşı gelecek şekilde 2017 Ocak, Şubat, Mart üç aylık primlerini 2017’nin Ekim, Kasım, Aralık ayına ötelenecek. Yani çalışanların sigorta primleri ilk üç ay ödenmeyecek, yılın son üç ayında ödenecek.

İş başı eğitim programı, mesleki eğitim kursları, girişimcilik eğitim programları güçlendirilecek. Bu kapsamda özel sektörde 500 bin kişi İŞKUR’un programlarından yararlandırılacak. Ayrıca 100 bin kişilik yeni istihdam da toplum yararına çalışma programına alınarak yapılacak. Yeni istihdam yaratan işletmelere ilk yıl asgari ücretin yarısı, ikinci yıl süresince yüzde 25’ine kadar destek verilecek.

Bankaların KOBİ kredilerinin yeniden yapılandırılmasında 40 milyon ve aşağısı olan KOBİ tanımı 125 milyon liraya çıkarıldı. Bu kadar yeniden yapılandırma söz konusu olacak ve bunlar KOBİ olarak dikkate alınarak avantajlarından yararlandırılacak.

İhracatı çeşitlendirmek, katma değerini ve ihracat miktarını artırmak amacıyla Eximbank’ın sermayesi yükseltilecek. Eximbank tarafından kullandırılan kredilerde risk ağırlığını sıfırlamaya yönelik sermaye yeterlilik oranı ve krediler artırılacak. Yurt dışı yükleniciler veya müteahhitlik hizmetlerinde kullandırılan döviz  kredilerinde, Türk malı ve hizmetlere yönelik kısımda sıfır faiz uygulanacak.

KOBİ’lere yönelik faizsiz, ilk 12 ay için geri ödemesiz olmak üzere 3 yıl vadeli 50 bin lira kredi sağlanacak. KOSGEB’e üye olan küçük işletmelerin 12 ay içindeki kredi ihtiyaçlarını karşılamak için 50 bin lira verilecek, 15 bin KOBİ’nin yararlanması bekleniyor. Geri ödeme üçer aylık eşit taksitlerle olacak. Bu desteğin devlete faiz maliyeti 15 milyon lira olacak. Teşvik ve tedbirlere yönelik 250 milyar liralık kredi hacmi için kamu 25 milyar lira karşılık ayıracak. Ancak bu rakamın kağıt üzerinde kalacağı belirtiliyor. Tüm önlemler için ek borçlanma olmadan bütçeden kaydırılacak fonlar ve ilave gelirler kullanılacak.

BAŞBAKAN Yıldırım, 2017 yılının kamu olarak bir tasarruf yılı olacağını belirterek, “Çok ciddi tasarruflar yapacağız, tüm detaylarını çalıştık. Önceliği olmayan harcamalar istihdam almayacağız, yeni bina, araba alma gereksiz masraflar yapılmayacak. Fuzuli yere seyahatlerden kaçınacağız. Bir anlamda vatandaşlarımızdan isterken ‘hadi dövizini bozdur ekonomine omuz ver’ derken önce devlet olarak bizler elimizi taşın altına koymamız lazım. İnşallah bu aldığımız tedbirler semeresini kısa sürede verecektir, dünyadaki var olan dalgalanmaların etkileri ülkemiz bakımından ortadan kalkacaktır” diye konuştu.

Toplantıda sicil affı ile ilgili bir soru üzerine Başbakan Yıldırım sözü Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’ye verdi. Tüfenkci de bankalarla görüştüklerini ve konuyla ilgili çalışma yaptıklarını söyledi.