Türkiye’nin siyasi yönetim yapısını çok ciddi şekilde değiştirebileceği iddia edilen ve fakat iktidar partisi tarafından malum otoritenin yönlendirmesi sonucunda meclisten mutlaka geçirilmesi için ısrarla destek verilen “Yeni Anayasa Teklifi” hangi unsurları içeriyor. Bunlar aşağıda özetle belirtiliyor (ki medyada yayınlanmış bulunmakta). Bunun karşılığında CHP ‘nin büyük ölçüde önderliği altında bir muhalefet de elinden geldiğince dayanmaya çalışıyor, bu teklife geçit vermemek için. İktidar partisi ve başbakanına sorarsanız bu direnişin hiçbir anlamı yok zira bu kanun değişikliğiyle Cumhurbaşkanı’na ilave ve kayıtsız şartsız yeni yetkiler gelmiyor ve tel adam durumu söz konusu değil vesaire…

Fakat, muhalefet öyle demiyor; Onlara göre ise yürütme ve yargı tamamıyla tek adamın yetkisi dahiline veriliyor yeni yasa teklifi gerçekleşecek olursa eğer. Cumhurbaşkanı, yüksek yargıda büyük çoğunluk hakimleri kendi bizzat/doğrudan atıyabiliyor. Diğerlerini de meclis vs atıyor ama işin ilginç tarafı cumhurbaşkanı zaten meclise de tamamıyla hakim vaziyette ve dolayısıyla diğer hakim, yargıç vs yi de yine “dolaylı” da olsa kendi tercihi yönünde atama yetkisini elinde tutmuş oluyor. Yani özetle, MECLİS VE YARGI neredeyse tamamıyla söz konusu kişinin tamamen kontrolünde oluyor. Bizim kanaatimize göre de durum aynen böyle ve ülkede gittikçe şiddetlenen özgürlüklerin kısıtlanması ve benzer hususların bir kişinin iradesiyle daha hangi yöne doğru şekilleneceği konusunda insanlar büyük endişe duyuyor.  (EDİTÖR)

Teklifteki maddeler özetle şöyle;

* Milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarılacak.
* Milletvekili seçilebilme yaşı 25’ten 18’e indirilecek.
* Askerlikle ilişiği olan kişilerin milletvekili adaylığına başvuramaması öngörülüyor.
* Genel seçimler ile Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir, aynı gün yapılacak. Gelecek seçim 3 Kasım 2019’da.
* Meclis, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.
* Yazılı soru önergesi, en geç 15 gün içinde cevaplanacak. Milletvekilleri, yazılı soruları bakanların yanı sıra cumhurbaşkanı yardımcılarına da yöneltebilecek.
* Mili Güvenlik Kurulu’nda (MGK) Jandarma Genel Komutanı yer almayacak. MGK; cumhurbaşkanının başkanlığında, cumhurbaşkanı yardımcıları, adalet, milli savunma, içişleri, dışişleri bakanları, genelkurmay başkanı ile kara, deniz ve hava Kuvvetleri komutanlarından kurulacak.
* Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Seçilme şartı olarak gösterilen ‘doğuştan Türk vatandaşı’ ifadesi ‘Türk vatandaşı’ olarak değiştirildi.
* Cumhurbaşkanı ve TBMM’ye karşılıklı olarak fesih yetkisi verildi. Cumhurbaşkanı ve TBMM, yeni seçilen Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri göreve başlayana kadar görevine devam edecek.
Cumhurbaşkanı’na altı ayı geçmemek koşuluyla OHAL ilan etme yekisi verildi. Buna seferberlik de eklendi. Maddede şöyle deniyor: “Cumhurbaşkanına seferberlik, ayaklanma, savaş gibi hallerde altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir. Olağanüstü hal kararı verildiği gün Resmi Gazete’de yayınlanır ve yürürlüğe girer. TBMM gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini kısaltabilir ve olağanüstü hali kaldırılabilir.”
* Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip, Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilecek.
* Cumhurbaşkanı; cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek. Üst düzey kamu yöneticilerinin atanma ve görevden alınmasını kararnameyle belirleyecek.
* Disiplin mahkemeleri haricinde askeri mahkemeler kurulamayacak. Yalnızca savaş halinde askerlerin görevleriyle ilgili işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli askeri mahkemelerin kurulabilecek.
* Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) üye sayısı 15’e indirilecek.
* Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üye sayısının 13’e çıkarılmasını öngörülüyor. HSYK adı ‘Hakimler ve Savcılar Kurulu’ olarak değiştirilecek.

Meclis’in denetim yetkileri

Meclis’in denetim yetkilerini düzenleyen madde şöyle: “Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılamaz. Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir” (KAYNAK: DİKEN)