Çok uzun bir süredir gündemi işgal eden ve hükümetin bir kişinin talimatıyla bütün gücüyle konsantre olduğu “BAŞKANLIK” projesi son şeklini alıyor. Olaya “tabanından gelen tepkiyi” hiç nazarı itibare bile almadan yeşil ışık tutan MHP’nin başındaki kişi öyle anlaşılıyor ki, medya karşısında oynanmakta olan “istişare” tiyatrosu haricinde konuyu çoktan kabullenmiş durumda ve istenen hedefe doğru birlikte at koşturuyor. Tabii izlenim o ki bu MHP nin başındaki kişinin hedefi de böyle bir sistemde kendisine “hediye” olarak verilecek “Başkan Yardımcılığı” payesi.

Evet aşağıdaki haberde de görüleceği üzere medyada artık alenen paylaşılıyor söz konusu gelişme ve MHP’nin “Bahçeli sayesinde” Ak Parti’nin dümen suyunda seyretmeye çoktan razı olduğu hususu.

“Başkanlık Sistemi” nasıl olacak?

AKP’nin dün MHP’ye ilettiği başkanlık sistemi önerisinin ayrıntıları ortaya çıkıyor. Düzenlemede ‘Başbakanlık’ kaldırılacak, Cumhurbaşkanı Yardımcısı gelecek. Bakanlar Kurulu Cumhurbaşkanıyla toplanacak ve Cumhurbaşkanı partili olabilecek. AKP, MHP ile yaptığı görüşmelerden olumlu sonuç almasının hemen ardından başkanlık teklifini MHP’ye iletti. İki parti arasında uzlaşmanın sağlanması halinde teklifin TBMM’ye ortak imza ile sunulabileceği, böylece AKP kurmaylarının tekrarladıkları “330’u görürürsek teklifi sunarız” garantisinin de bu yollana sağlanabileceği dile getiriliyor. Milliyet’ten Önder Yılmaz ve Şebnem Hoşgör’ün haberine göre, AKP ve MHP kaynaklarından edinilen bilgiye göre, şimdilik 14 maddelik değişiklikle dizayn edilen “Türk tipi” başkanlık sisteminin anahatları özetle şöyle:

“Türkiye Cumhuriyeti’nin başı, Türkiye Cumhurbaşkanı olacak. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı’na ait olacak. Başbakanlık kalkacak, ancak kabine olacak. Kabine içinden bir isim Cumhurbaşkanı Yardımcısı olacak. Bakanları Cumhurbaşkanı atayacak ve görevden alacak. Kabineye Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlık edecek. Kabine üyelerinin dörtte biri milletvekillerinden atanacak. Kalanı Meclis dışından olacak.  Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimleri 5 yılda bir eş zamanlı yapılacak. Bir kişi 5+5 şeklinde iki dönem Cumhurbaşkanı seçilebilecek.  Hükümet tasarısı olmayacak, düzenlemeler milletvekilleri yasa teklifleriyle yapılacak.  Bütçe kanunu hariç, başkanın kanunları veto yetkisi olacak. Cumhurbaşkanı genel siyasetin yürütülmesinde ihtiyaç duyduğu kanunla düzenlenmemiş konularda kararname çıkarabilecek. Atama yetkilerinin çoğu Cumhurbaşkanı’nda olacak. Halen Meclis seçimine tabi uygulamalar da büyük ölçüde korunacak. “

“Cumhurbaşkanı’nın niteliği ve tarafsızlığını düzenleyen 101. maddede yapılacak değişiklikle “tarafsızlık” nitelikleri arasından çıkarılacak. Partisi ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin hükme de metinde yer verilmeyecek. Böylece cumhurbaşkanı partili olabilecek. Cumhurbaşkanı’nın partili olması nedeniyle genel başkanlık yolu da açılacak.”

Taslakta yürütme ve yürürlük maddesi ile Erdoğan’ın durumunun ne olacağını düzenleyecek geçiş hükümlerinin bulunmadığı öğrenildi. AKP kurmayları geçiş hükümlerinin müzakere sonucu netleşeceğini ifade etti.
Ancak iktidar kurmayları, hükümet sistemi değişikliğinin gerektirdiği pek çok mevzuat değişikliği olacağına işaret ederek yeni sistemin yürürlüğünün halk tarafından seçilmiş Cumhurbaşkanı’nın görev süresinin dolacağı 2019’a bırakılmasının daha uygun olacağını, bir geçiş maddesi ile Erdoğan’ın bakanlar kuruluna başkanlık etme, partisi ile ilişiğinin kurulması ve bakanları atama ve görevden alma yetkilerini kullanmasının sağlanabileceğini vurguladı.

Bu arada AKP’nin MHP’ye sunduğu metindeki diğer farklı nokta cumhurbaşkanına 2 yardımcı oldu. Şimdiye kadarki başkanlık sistemi önerilerinde tek başkan yardımcısı planlanırken, bu metinde 2’nci başkan yardımcısı alternatif olarak önerildi. Taslağa göre, bakanlar dışarıdan atanacak. AKP’nin taslağında bakan atanan milletvekilinin istifa etmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanı yürütmenin alanına giren konularda kararname çıkartabilecek. Temel hak ve hürriyetleri düzenleyen alanlarda kararname çıkartılamayacak. Geçiş hükümlerine göre değişiklik referandumda kabul edilse bile 2019 yılına kadar seçim olmayacak. Ancak mevcut cumhurbaşkanı düzenleme ile kendisine verilen ‘sınırlı’ yetkileri kullanacak. Cumhurbaşkanı, HSYK ve Anayasa Mahkemesi üyelerinin yarısını atayacak. Diğer üyeler Meclis tarafından seçilecek. Rektörler yine cumhurbaşkanı tarafından atanacak.

En önemli husus olarak da “Cumhurbaşkanının denetimi soruşturma komisyonu kurulması yöntemiyle olacak. TBMM’de cumhurbaşkanına soruşturma açılması için 367, Yüce Divan’a sevk için de 413 oy gerekecek“. AKP’nin denetime ilişkin maddesi, MHP’den gelecek öneriye bağlı olarak oranlar ve soruşturma komisyonu kurma yöntemi açısından değişebilecek.

Bu arada AKP’nin MHP’ye ulaştırdığı metinde idam cezası bulunmuyor. İdam cezasının tek maddelik ayrı bir metin olarak MHP’ye önerileceği belirtildi.

KAYNAK: ABC ve CUMHURİYET